Nhóm bệnh dịch tả lợn châu Phi được cho là đã thường mọc từ năm 1907 và được mô tả lần đầu tiên vào năm 1921 tại Kenya. Nhóm bệnh lây truyền trong nội bộ khu vực châu Phi cho đến năm 1957, là thời điểm có báo cáo xuất hiện dịch ở Bồ Đào Nha. Kể từ đó, nhóm bệnh bắt đầu lây lan qua các nước châu Âu trong các năm 1980 và gần đây đã mọc tại Nga, Trung Quốc, Nhật Bản.
Mỗi ngày đều có báo cáo về phát sinh ổ dịch tả lợn châu Phi trên khắp thế giới. Ngày gần nhất có báo cáo về dịch tả lợn châu Phi tại Trung Quốc là ngày 07/09/2018 ở tỉnh An Huy và tính đến thời điểm hiện ở đã có khoảng 40.000 lợn mắc bệnh được tiêu hủy nhằm khống chế dịch. Căn bệnh dịch tả lợn châu Phi đã trở thành một nguy cơ hiện hữu với ngành chăn nuôi lợn ở các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Vi rút gây ra bệnh dịch tả lợn châu Phi (ASFV) là một DNA vi rút, thuộc họ Asfarviridae. Đây là một loại virus khác hoàn toàn với vi rút gây bệnh lý Dịch tả lợn cổ điển (Classical swine fever virus – CSFV) là một loại ARN vi rút, thuộc họ Flaviviridae. ASFV điển hình dẫn đến nhiễm vào đại thực bào của lợn và gây nên dịch bệnh lý khá lớn cho đàn lợn nuôi và lợn rừng. ASFV bị vô hoạt tại nhiệt độ 60oC trong 20 phút, pH =11,5. Các hóa chất sát trùng thông dụng đều có thể tiêu diệt virus như ête, chloroform, NaOH 0,8%, clorin 3%, formalin 0,3% và những hợp chất chứa iod. Vi rút có thể tồn ở lâu dài trong máu, trong các mô bào và các sản phẩm thịt sống hoặc nấu không chín kỹ. Loài ve mềm (thuộc chi Ornithodoros) đóng vai trò vectơ di truyền nhóm bệnh.
Lợn mắc vi rút dịch tả lợn châu Phi có tỉ lệ chết 100% - (ảnh Internet).
Bệnh dịch tả lợn châu Phi không lây lan sang người thế nhưng có thể dẫn đến nhóm bệnh và tạo nên chết nhiều lợn tạo nên thiệt hại vô cùng lớn nề cho ngành chăn nuôi lợn.
Biểu hiện lâm sàng của căn bệnh to lớn hay nhẹ tùy thuộc vào độc lực của virus gây bệnh. Vi rút độc lực cao thường gây bệnh lý tại nguy cơ quá cấp tính và cấp tính với tỷ lệ chết lên đến 100%. Vi rút độc lực trung bình tạo nên bệnh lý tại nguy cơ cấp và á cấp tính với tỷ lệ chết khoảng 60% trong khi căn bệnh thể mạn tính và ẩn tính thường do virus độc lực kém gây nên với tỷ lệ chết từ 2 – 10%. Lợn căn bệnh tại nguy cơ cấp tính thường có các biểu hiện như: Sốt khá cao (41-42oC), bỏ ăn, nằm nghiêng, tăng tần số hô hấp, nôn và chảy nước thị lực, nước mũi. Lợn mọc những đám hoặc nốt xuất huyết tại tai, bụng, bẹn, đuôi và chân. Lợn có trường hợp táo bón rồi tiêu chảy, phân có thể nhày hoặc lẫn máu (có nguy cơ quan sát thấy dính vào gốc đuôi). Về bệnh tích khi mổ khám có khả năng nhận thấy tình trạng xuất huyết dưới da, sưng và xuất huyết ở hạch lâm ba khiến hạch lâm ba đỏ tím như cục máu (đặc biệt là hạch tại khu vực gần dạ dày, gan và thận). Xoang bao tim tích nước vàng, tràn dịch màng phổi, tích dịch tại xoang bụng. Phổi sung huyết hoặc xuất huyết thành đốm, khí phế quản tích bọt. Vỏ thận xuất huyết điểm. Dạ dày và ruột cũng xuất huyết thành đốm hoặc thành mảng.
Cho tới nay, vẫn chưa có vắc xin để phòng bệnh lý này do:
- những cho rằng thấy về điểm cảm thụ của vi rút ở tế bào đích còn rất hạn chế.
- Sự phức tạp trong hệ gene của vi rút.
- Thiếu quá nhiều thông tin về mối liên hệ giữa khả năng gây ra bệnh lý và yếu tố dịch tễ học của căn bệnh.
Do đó, một chương trình hành động quyết liệt để phòng chống bệnh tùy vào những cách an toàn sinh học là rất cần thiết. Sự liên kết nghiên cứu giữa người chăn nuôi, bác sĩ thú y và những nhà khoa học càng trở nên nhất là quan trọng trong thời điểm này, khi bệnh dịch tả lợn châu Phi đã trở thành một mối nguy thực sự với ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam.
0 Nhận xét:
Đăng nhận xét